งบการเงินคืออะไร?
งบการเงิน เป็นเอกสารที่แสดงผลการดำเนินงานและฐานะทางการเงินของบริษัทในช่วงเวลาหนึ่ง ๆ นักลงทุนใช้ข้อมูลจากงบการเงินเพื่อตัดสินใจลงทุน โดยพิจารณาถึงรายได้ กำไร หนี้สิน และกระแสเงินสดของบริษัท
ประเภทของงบการเงินที่สำคัญงบการเงินหลักที่นักลงทุนต้องศึกษา มี 3 ประเภท ได้แก่
1. งบกำไรขาดทุน (Income Statement)
งบกำไรขาดทุนแสดงถึงรายได้ ค่าใช้จ่าย และกำไรของบริษัทในช่วงเวลาหนึ่ง
องค์ประกอบสำคัญ:
- รายได้รวม (Total Revenue): รายได้ทั้งหมดของบริษัทจากการขายสินค้าและบริการ
- ต้นทุนขาย (Cost of Goods Sold – COGS): ค่าใช้จ่ายในการผลิตสินค้า
- กำไรขั้นต้น (Gross Profit): คำนวณจากรายได้รวมลบต้นทุนขาย
- ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน (Operating Expenses): ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินธุรกิจ เช่น เงินเดือน ค่าเช่า
- กำไรจากการดำเนินงาน (Operating Profit): กำไรหลังหักค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน
- กำไรสุทธิ (Net Profit): กำไรสุดท้ายหลังหักภาษีและค่าใช้จ่ายทั้งหมด
การวิเคราะห์:
- หากรายได้และกำไรเติบโตต่อเนื่อง แสดงว่าธุรกิจมีแนวโน้มที่ดี
- อัตรากำไรขั้นต้นสูงหมายถึงบริษัทมีต้นทุนต่ำหรือสามารถตั้งราคาขายสูงได้
- หากกำไรสุทธิเติบโตช้ากว่ารายได้ อาจเป็นเพราะต้นทุนหรือค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น
2. งบแสดงฐานะการเงิน (Balance Sheet)
งบแสดงฐานะการเงินแสดงภาพรวมของสินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของผู้ถือหุ้น ณ วันสิ้นงวดบัญชี
องค์ประกอบสำคัญ:
- สินทรัพย์ (Assets): สิ่งที่บริษัทเป็นเจ้าของ แบ่งเป็น
- สินทรัพย์หมุนเวียน (Current Assets): เงินสด ลูกหนี้การค้า สินค้าคงคลัง
- สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน (Non-Current Assets): ที่ดิน อาคาร เครื่องจักร
- หนี้สิน (Liabilities): ภาระผูกพันทางการเงิน แบ่งเป็น
- หนี้สินหมุนเวียน (Current Liabilities): เจ้าหนี้การค้า หนี้สินระยะสั้น
- หนี้สินไม่หมุนเวียน (Non-Current Liabilities): หนี้สินระยะยาว
- ส่วนของผู้ถือหุ้น (Shareholders’ Equity): เงินลงทุนจากผู้ถือหุ้นและกำไรสะสม
การวิเคราะห์:
- บริษัทที่มีสินทรัพย์มากกว่าหนี้สินมีสถานะการเงินที่มั่นคง
- อัตราส่วนหนี้สินต่อทุน (D/E Ratio) ต่ำแสดงว่าบริษัทมีภาระหนี้น้อย
- การเพิ่มขึ้นของส่วนของผู้ถือหุ้นแสดงถึงการเติบโตของธุรกิจ
3. งบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement)
งบกระแสเงินสดแสดงการเคลื่อนไหวของเงินสดในบริษัท แบ่งออกเป็น 3 ส่วนหลัก
องค์ประกอบสำคัญ:
- กระแสเงินสดจากการดำเนินงาน (Operating Cash Flow): เงินสดที่ได้จากธุรกิจหลัก
- กระแสเงินสดจากการลงทุน (Investing Cash Flow): เงินสดที่ใช้ไปกับการซื้อหรือขายสินทรัพย์
- กระแสเงินสดจากการจัดหาเงิน (Financing Cash Flow): เงินสดที่ได้จากการกู้ยืมหรือการเพิ่มทุน
การวิเคราะห์:
- กระแสเงินสดจากการดำเนินงานต้องเป็นบวกอย่างต่อเนื่อง
- หากกระแสเงินสดจากการลงทุนติดลบ อาจหมายถึงการลงทุนเพื่อการเติบโต
- กระแสเงินสดจากการจัดหาเงินเป็นบวกอาจหมายถึงบริษัทกู้เงินเพิ่มหรือออกหุ้นใหม่
วิธีอ่านงบการเงินเบื้องต้น
- เปรียบเทียบงบการเงินย้อนหลัง – ดูแนวโน้มรายได้และกำไรในช่วง 3-5 ปี
- คำนวณอัตราส่วนทางการเงิน – ใช้ตัวชี้วัดเช่น ROE, ROA, D/E Ratio เพื่อวิเคราะห์
- เปรียบเทียบกับคู่แข่ง – ดูว่าบริษัทมีความสามารถในการแข่งขันอย่างไร
- พิจารณาความสามารถในการทำกำไร – ดูอัตรากำไรขั้นต้น อัตรากำไรสุทธิ
- ศึกษากระแสเงินสด – ตรวจสอบว่าบริษัทมีกระแสเงินสดแข็งแกร่งหรือไม่